Các mặt thuận lợi và cơ hội về kinh tế
Chính phủ nhận định, việc tham gia CPTPP về tổng thể là có lợi cho kinh tế Việt Nam. Theo kết quả nghiên cứu chính thức được Chính phủ giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư thực hiện vào tháng 9 năm 2017, CPTPP có thể giúp GDP và xuất khẩu của Việt Nam tăng tương ứng là 1,32% và 4,04% đến năm 2035. Tổng kim ngạch nhập khẩu cũng có thể tăng thêm 3,8% thấp hơn tốc độ tăng xuất khẩu nên tác động tổng thể đến cán cân thương mại là thuận lợi.
Việc có quan hệ FTA với các nước CPTPP giúp tạo ra cơ hội cơ cấu lại thị trường xuất nhập khẩu theo hướng cân bằng hơn, từ đó giúp nâng cao tính độc lập tự chủ của nền kinh tế. Thêm vào đó, tham gia CPTPP sẽ giúp ta có cơ hội tham gia chuỗi cung ứng hình thành sau khi CPTPP có hiệu lực, là điều kiện quan trọng để nâng cao trình độ phát triển nền kinh tế, từ đó có thể tham gia vào các công đoạn sản xuất có giá trị gia tăng cao hơn.
Về thu hút đầu tư, các cam kết trong CPTPP về dịch vụ và đầu tư dự kiến sẽ có tác dụng tích cực trong việc cải thiện môi trường đầu tư, góp phần thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài.
Về mặt thể chế, tham gia CPTPP là cơ hội để Việt Nam tiếp tục hoàn thiện thể chế pháp luật kinh tế, trong đó có thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, hỗ trợ cho tiến trình đổi mới mô hình tăng trưởng và cơ cấu lại nền kinh tế, đồng thời giúp có thêm cơ hội hoàn thiện môi trường kinh doanh theo hướng thông thoáng, minh bạch và dễ dự đoán hơn, tiệm cận các chuẩn mực quốc tế tiên tiến, từ đó thúc đẩy cả đầu tư trong nước lẫn đầu tư nước ngoài.
Về mặt xã hội, tham gia CPTPP sẽ tạo thêm nhiều việc làm, nâng cao thu nhập và góp phần xoá đói giảm nghèo. Theo kết quả nghiên cứu của Bộ Kế hoạch và Đầu tư, CPTPP có thể giúp tổng số việc làm tăng bình quân mỗi năm khoảng 20.000 - 26.000. Về xóa đói giảm nghèo, theo nghiên cứu của Ngân hàng Thế giới, đến năm 2030, CPTPP dự kiến sẽ giúp giảm 0,6 triệu người nghèo ở mức chuẩn nghèo 5,5 đô-la Mỹ/ngày.
Cần thực thi Luật An ninh mạng để yêu cầu đặt máy chủ tại Việt Nam
Bên cạnh những thuận lợi, Chính phủ cho rằng có nhiều thách thức sẽ cần phải giải quyết khi Việt Nam tham gia CPTPP.
Xét theo mặt hàng, thịt lợn, thịt gà là những mặt hàng có thể gặp phải sự cạnh tranh từ hàng nhập khẩu do sức cạnh tranh còn yếu. Tuy nhiên, Việt Nam cũng đã bảo lưu được lộ trình giảm thuế nhập khẩu tương đối dài cho các sản phẩm này (với một số chủng loại thịt gà là trên 10 năm). Bên cạnh đó, Chính phủ trong thời qua đã ban hành 3 Nghị định theo hướng cơ cấu lại ngành nông nghiệp, tổ chức lại sản xuất, thí điểm một số mô hình sản xuất tiên tiến, thúc đẩy ứng dụng khoa học - công nghệ, hỗ trợ doanh nghiệp và nông dân trong hoạt động sản xuất, kinh doanh nông nghiệp v.v. để nâng cao năng suất và chất lượng sản phẩm nông nghiệp, từ đó đủ sức cạnh tranh trên sân nhà và vươn ra thị trường thế giới.
Một số sản phẩm khác cũng có thể gặp khó khăn như giấy, thép, ô tô. Tuy nhiên, Chính phủ khẳng định, có cơ sở để cho rằng sức ép cạnh tranh sẽ không lớn vì hiện tại và trong tương lai 10 - 15 năm nữa sản phẩm của ta vẫn chủ yếu hướng đến phân khúc thị trường trung bình trong khi sản phẩm của các nước CPTPP thường hướng đến phân khúc thị trường cao cấp.
Các lĩnh vực nhạy cảm nhất như đầu tư hạ tầng viễn thông, đầu tư vào báo chí, xuất bản, phát thanh, truyền hình, truyền tải và phân phối điện, điện nguyên tử, khai khoáng, phân phối dược phẩm, xăng dầu v.v. đều hoặc là không cho phép đầu tư, hoặc là bảo lưu quyền cấp phép hết sức chặt chẽ nên dự kiến sẽ không có tác động bất lợi.
Chính phủ khẳng định, việc cắt giảm thuế nhập khẩu theo cam kết sẽ làm giảm thu ngân sách, nhưng sẽ không tác động đột ngột do trong CPTPP có đến 7/10 nước đã có FTA với Việt Nam; chỉ còn 3 nước là Ca-na-đa, Mê-hi-cô và Pê-ru là chưa có FTA với Việt Nam nhưng thương mại hiện còn khiêm tốn.
Ngoài ra, với những lợi ích mà Hiệp định CPTPP mang lại, các doanh nghiệp trong và ngoài nước sẽ có nhiều cơ hội để phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, từ đó có thể đóng góp nhiều hơn vào ngân sách Nhà nước thông qua các khoản thu thuế nội địa như thuế thu nhập doanh nghiệp… Điều này sẽ phần nào giúp cân bằng nguồn thu – chi cho ngân sách quốc gia.
Trong lĩnh vực lao động, thách thức liên quan đến việc sửa đổi luật pháp về quyền thành lập tổ chức của người lao động tại doanh nghiệp và sự quản lý của Nhà nước để đảm bảo hoạt động của các tổ chức này tuân thủ đúng pháp luật Việt Nam, phù hợp với nguyên tắc "tuân thủ pháp luật của nước sở tại" đã nêu trong Công ước 87 của ILO, đồng thời giữ vững ổn định chính trị - xã hội.
"Đây là thách thức nhưng cũng đồng thời là cơ hội, động lực cho các tổ chức công đoàn đổi mới mạnh mẽ để hoạt động có hiệu quả hơn. Thách thức này sẽ được giải quyết chủ yếu thông qua việc xây dựng những quy định chặt chẽ về điều kiện, thủ tục thành lập, quản lý đăng ký hoạt động của tổ chức của người lao động; chế tài xử lý đối với những hành vi vi phạm, hoạt động không đúng tôn chỉ, mục đích v..v." – bản báo cáo của Chính phủ nêu rõ.
Về lĩnh vực an toàn, an ninh thông tin, Chính phủ khẳng định, Việt Nam đã ký thư song phương với các thành viên CPTPP về các nghĩa vụ Tự do lưu chuyển thông tin và Yêu cầu đặt máy chủ tại nước sở tại trong 2 điều khoản thuộc Chương Thương mại điện tử. Thư song phương này có giá trị hạn chế khả năng Việt Nam bị khiếu kiện trong vòng 5 năm kể từ khi Hiệp định có hiệu lực.
Vì vậy, trong và sau lộ trình 5 năm, cần xây dựng kế hoạch, biện pháp thực thi các nghĩa vụ của Hiệp định CPTPP, Luật An ninh mạng, cũng như một số văn bản pháp luật khác liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đến việc lưu chuyển thông tin và đặt máy chủ tại Việt Nam nhằm vừa bảo đảm an ninh quốc gia nhưng cũng vừa tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của thương mại số trong bối cảnh Việt Nam đang thúc đẩy kinh tế số.
Chính phủ đề xuất Hiệp định và các văn kiện kèm theo được phê chuẩn tại Kỳ họp thứ sáu, Quốc hội khóa XIV. Theo kết quả rà soát của Chính phủ, sẽ có 07 luật cần được sửa đổi, bỏ sung trong thời gian tới để phù hợp với Hiệp định CPTPP. Nếu dự Luật Phòng, chống tham nhũng được Quốc hội thông qua tại kỳ họp lần này thì giảm còn 06 luật.
Theo Trí thức trẻ
KCN Tân Bình
(nguồn: cafef.vn)
Hiệp định Đối tác toàn diện và chiến lược xuyên Thái Bình Dương (CPTPP), hay còn gọi là TPP 11, sẽ bắt đầu có hiệu lực từ ngày 30-12.
"Thuốc giải độc" cho chủ nghĩa bảo hộ
Thông báo này của Chính phủ New Zealand đưa ra hôm 31-10, được cho là đốm sáng hiếm hoi cho thương mại toàn cầu giữa lúc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung leo thang căng thẳng.
CPTPP mang lại nhiều thuận lợi cho ngành dệt may của Việt Nam nhưng cũng không ít thách thức về xuất xứ nguyên phụ liệu Ảnh: TẤN THẠNH
Cụ thể, thông tin này được đưa ra sau khi Úc thông báo với New Zealand về việc đã trở thành quốc gia thứ sáu chính thức phê chuẩn CPTPP, bên cạnh Canada, Nhật Bản, Mexico, Singapore và New Zealand - nước chịu trách nhiệm theo dõi và ghi chép tiến trình hiệp định. "Điều này kích hoạt quá trình 60 ngày đếm ngược để đưa thỏa thuận vào thực thi và tiến hành vòng cắt giảm thuế quan đầu tiên" - Bộ trưởng Bộ Thương mại và Tăng trưởng xuất khẩu của New Zealand, ông David Parker, cho biết.
Theo Reuters, CPTPP sẽ giảm thiểu thuế quan tại nhóm nền kinh tế chiếm hơn 13% GDP toàn cầu, tương đương khoảng 10.000 tỉ USD. Nếu bao gồm Mỹ, thỏa thuận sẽ bao trùm 40% GDP toàn cầu. Thành công của CPTPP được giới chức Nhật Bản và các nước thành viên khác gọi là "thuốc giải độc" để đối chọi với chủ nghĩa bảo hộ ngày càng gia tăng của Mỹ.
Năm thành viên còn lại vẫn đang trong quá trình phê chuẩn hiệp định là Brunei, Chile, Malaysia, Peru và Việt Nam.
Chuyên gia kinh tế, TS Lê Đăng Doanh nhận định CPTPP vẫn là hiệp định rất quan trọng và đem lại cơ hội cho nền kinh tế Việt Nam, do nhiều mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam không bị cạnh tranh nhiều với các thị trường trong khối. Đổi lại, các yêu cầu trong CPTPP cao hơn WTO rất nhiều và yêu cầu về sở hữu trí tuệ, bảo vệ người lao động, phòng chống tham nhũng cũng chặt chẽ hơn. Do đó, để đáp ứng được những tiêu chuẩn, quy định trong hiệp định này, cơ quan quản lý cần sớm sửa đổi các luật cho phù hợp quy định, cam kết trong CPTPP.
"Về phía doanh nghiệp (DN), thực tế lâu nay nhiều DN lo thị trường hiện tại mà ít quan tâm đến cơ hội mở rộng thị phần, thị trường trong tương lai. Do đó, bản thân các DN cũng cần tìm hiểu sớm các quy định, nghiên cứu để tận dụng cơ hội của hiệp định này nhằm đẩy mạnh xuất khẩu" - TS Lê Đăng Doanh nói.
Lo bị mượn xuất xứ
Với Việt Nam, dệt may, da giày vẫn được xem là những ngành hưởng lợi nhất khi CPTPP có hiệu lực. Theo số liệu của Tổng cục Thống kê, trong 10 tháng qua, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt may của Việt Nam đạt 25,2 tỉ USD, tăng 17,1% so với cùng kỳ; xuất khẩu giày dép đạt 13 tỉ USD, tăng 9,7%.
Theo Bộ Công Thương, kim ngạch xuất khẩu hàng dệt và may mặc tăng chủ yếu tập trung vào các thị trường trọng điểm như Mỹ, EU, Hàn Quốc, Trung Quốc và các khối nước hiệp định CPTPP. Việc ký kết một số hiệp định thương mại tự do như CPTPP sẽ mở ra cơ hội phát triển cho ngành dệt may, da giày của Việt Nam, đặc biệt là sự thu hút đầu tư cũng như thúc đẩy xuất khẩu đối với các thị trường thuộc CPTPP.
Tuy nhiên, ông Phạm Xuân Hồng, Chủ tịch Hội Dệt may Thêu đan TP HCM, lại tỏ ra "lo nhiều, mừng chưa quá lớn" trước thông tin CPTPP sẽ sớm có hiệu lực. Hiện nguồn cung ứng nguyên phụ liệu, xuất xứ cho ngành dệt may rất hạn chế. Yêu cầu trong CPTPP là xuất xứ của hàng dệt may phải từ sợi (thay vì từ vải như một số hiệp định khác), trong khi các DN trong nước chưa đầu tư được nhiều vào khâu sợi dệt nhuộm.
"Hiện 3 thị trường xuất khẩu lớn nhất của Việt Nam là Mỹ, EU, Nhật, thì chỉ Nhật có trong CPTPP nhưng lâu nay thị trường này đã có nhiều thuận lợi. Điều DN cần nhất lúc này là làm sao tiếp tục đẩy mạnh công nghiệp hỗ trợ, đẩy mạnh đầu tư vào khâu xuất xứ cho nguyên phụ liệu mà cần sự hỗ trợ của nhà nước" - ông Hồng bày tỏ.
Cũng lo ngại sức ép cạnh tranh lớn khi CPTPP thông qua, ông Huỳnh Văn Hạnh, Phó Chủ tịch Hiệp hội Mỹ nghệ và Chế biến gỗ TP HCM, cho biết đến nay, Việt Nam đã ký rất nhiều hiệp định thương mại nhưng số DN Việt có quy mô lớn, tiềm lực mạnh có khả năng đầu tư ra nước ngoài để tận dụng lợi thế từ hiệp định chỉ đếm trên đầu ngón tay. Trong khi đó, đại đa số DN Việt Nam quy mô nhỏ và vừa, nội lực còn yếu chỉ đang chèo chống tại sân nhà.
Một nỗi lo khác của các DN xuất khẩu liên quan đến những hiệp định thương mại tự do với EU (EVFTA), CPTPP có hiệu lực sẽ bị DN Trung Quốc tận dụng để làm giả xuất xứ. Thực tế, tác động từ cuộc chiến tranh thương mại Mỹ - Trung thời gian qua đã khiến nhiều đơn hàng dệt may, da giày… dịch chuyển từ Trung Quốc sang Việt Nam để né thuế. Xu hướng này sẽ gia tăng nếu các hiệp định như CPTPP, EVFTA có hiệu lực. Do đó, theo ông Phạm Xuân Hồng, cơ quan chức năng phải quản lý thật chặt để các hiệp định này khỏi bị lợi dụng.
Theo ông Huỳnh Văn Hạnh, CPTPP có mức ảnh hưởng lớn, các DN nước ngoài, nhất là DN từ Trung Quốc đang và sẽ đầu tư mạnh vào Việt Nam để hưởng lợi thế xuất xứ để xuất khẩu sang các nước CPTPP. Hoạt động đầu tư này đe dọa khả năng tồn tại và phát triển của DN trong nước. Nếu các nhà đầu tư này tận dụng xuất xứ Việt Nam để gian lận thương mại sẽ gây rủi ro cho nền kinh tế.
Cẩn trọng với "hàng chuyển tải"
TS Nguyễn Xuân Thành, giảng viên Trường ĐH Fulbright, phân tích hàng chuyển tải tức hàng Trung Quốc xuất sang Việt Nam rồi dán nhãn "made in Vietnam" sau đó xuất sang Mỹ để tránh thuế. Nếu không kiểm soát, Việt Nam sẽ trở thành tâm điểm để Mỹ đánh thuế. Vừa qua, thép Việt Nam nhưng có xuất xứ từ Trung Quốc đã bị Mỹ đánh thuế lên đến 450% (gồm cả thuế chống phá giá và thuế đối kháng).
"Một khi cơ quan thương mại Mỹ phát hiện được, các DN bị trừng phạt là ở Việt Nam thì sẽ là cả nhóm sản phẩm, ngành hàng chứ không chỉ từng DN. Khi đó, không chỉ thuế cao mà còn ảnh hưởng đến uy tín, dễ đưa Việt Nam vào tầm ngắm của Mỹ vì thặng dư thương mại của Việt Nam với thị trường này cũng rất lớn" - TS Nguyễn Xuân Thành nói.
Người lao động
KCN Tân Bình
(nguồn: cafef.vn)
Tiếng Việt & English: |
Nhân (Mr.) - 0918 590 887 Kế hoạch - Kinh doanh Skype: nhan.tbip |
Lê Hoàng (Mr.) - 0968 614 460 Kế hoạch - Kinh doanh Skype: hoang.le.mktg |
中文: |
万莉莉 (Ms.) - 0917 61 61 25 业务企划部 Wechat ID: seiko226763 Skype: wanlixo |